W przypadku pozwolenia na posiadanie broni coraz większe znaczenie mają badania psychologiczne na broń. Widziałem wiele orzeczeń psychologicznych i stwierdziłem, że często są one wydawane z naruszeniem prawa. Nie powinny być traktowane jako podstawa do odmowy wydania pozwolenia na posiadanie broni.
Nie skazany, ale może niebezpieczny?
Dane przetwarzane przez policję w KSIP są porównywane z czystą kartoteką kryminalną. Często kryje ona szczegóły dotyczące naszej przeszłości, w tym przestępstw i wykroczeń. W przypadku przedstawienia "czystego wyciągu" z KSIP fakty te nie mogą być jednak podstawą do odmowy wydania pozwolenia na broń zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 6 APA.
Organy Policji są uprawnione do ustalenia, czy wnioskodawca spełnia wymogi określone w art. 10 ust. 1 UBiA. Decyzje odmowne muszą być odpowiednio uzasadnione. Po tym następuje zwykle odwołanie do drugiej instancji, a następnie do WSA. Wiąże się to z długotrwałymi dyskusjami z policją na temat prawidłowości dokonanej oceny.
Alternatywną drogą jest ponowne badanie psychologiczne
Komendanci wojewódzcy Policji od pewnego czasu składają odwołania od dostarczonych testów psychologicznych pozwolenia na broń. Powołują się również na informacje z przeszłości, takie jak zatarcie skazań czy wykroczeń. To rodzi pytania o zasadność dostarczonej opinii, która ma być uzasadnieniem dla nowego, rozszerzonego badania.
Okazuje się, że to działa. Psychologowie często spotykają się z odwołaniami i muszą zmieniać wcześniejsze orzeczenia wydane przez swoich kolegów. Proces ten został opisany w innym artykule (dostępny ->).).
Decyzje odwoławcze są ostateczne. Zamyka to drogę do uzyskania pozwolenia, zgodnie z przepisami UBiA. Jest to sprawa formalna, którą można argumentować bez konieczności uzasadniania oceny.
Negatywne oceny psychologiczne nie mają uzasadnienia
Ustawa o broni i amunicji nakreśla warunki, które uniemożliwiają uzyskanie pozwolenia na posiadanie broni. Należą do nich schorzenia medyczne i zaburzenia psychiczne. Dlatego badania psychologiczne pozwolenia na broń są tak ważne.
Pozwolenie na noszenie broni nie jest przyznawane każdemu:
1) z zaburzeniami psychicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 19 VIII 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2020 r. poz. 685) lub o znacznie naruszonej sprawności psychicznej i/lub fizycznej 2) Znaczne zaburzenia w funkcjonowaniu psychologicznym 3) Uzależniony od alkoholu lub środków psychoaktywnych.
Wydaje się, że w ten sposób katalog pozwala psychologowi na dużą elastyczność. Niekiedy może to być nawet uznane za arbitralność. Osoby, które zostały skierowane na powtórne psychotesty na broń w podobny sposób relacjonowały ich przebieg. Psychologowie stwierdzają wprost, że nie są w stanie wydać pozytywnej oceny na podstawie nowo zdobytych informacji. Czasami potrafią być szczerzy i powiedzieć, że kandydat nie jest zdrowy, ale odwołanie nie daje im takiej możliwości.
Zapomniana regulacja
Te psychologiczne orzeczenia są niezwykle lakoniczne w treści. Najczęstszą formułą jest stwierdzenie, że kandydat należy" lub nie należy" do jednej z jednostek wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2-4 UBiA. Proszę usunąć zbędne informacje i przejść dalej.
Nie sposób pominąć faktu, że Minister Zdrowia, na podstawie art. 15 ust. 9, UBiA, wydał rozporządzenie dotyczące wykazu zaburzeń psychicznych i stanów chorobowych, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2. Rozporządzenie to nie pozwala na wydanie pozwolenia na broń ani na rejestrację broni palnej.
Rozporządzenie to stanowi kompletny i wyczerpujący wykaz stanów chorobowych, które mogą być podstawą do wydania negatywnego orzeczenia psychologicznego. Oznacza to, że orzeczenie psychologiczne stwierdzające istnienie lub brak jednego ze schorzeń, lub zaburzeń wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2-4 musi opierać się na diagnozie z przeprowadzonych badań psychologicznych na broń.
